Όσο νωρίτερα αντιμετωπίζεται κάποιο πρόβλημα τόσο πιο εύκολα αποκαθίσταται! Τριάντα χρόνια έρευνας στη στυτική δυσλειτουργία έχουν αποδείξει περίτρανα ότι το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπίζεται νωρίς. Και αυτό, γιατί και η αντιμετώπιση είναι πολύ πιο εύκολη, και η πρόληψη περαιτέρω βλαβών περιορίζεται.

Επιθυμία
Για να ξεκινήσει η σεξουαλική λειτουργία στον άντρα, είναι απαραίτητο να υπάρχει σεξουαλική επιθυμία.Το ότι οι άντρες έχουν πάντα επιθυμία είναι σαφέστατα ένας μύθος. Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, άγχος και συμπτώματα κατάθλιψης, δυσάρεστες προηγούμενες σεξουαλικές εμπειρίες ή ακόμη αίσθημα κόπωσης είναι συχνοί παράγοντες που αναστέλλουν τη σεξουαλική επιθυμία.

Ερεθίσματα
Ωστόσο, δεν αρκεί μόνο η επιθυμία, για να πυροδοτηθεί η σεξουαλική λειτουργία, διότι εξίσου σημαντικά είναι και τα σεξουαλικά ερεθίσματα. Τα ερεθίσματα που ο εγκέφαλος μπορεί να αξιολογήσει ως σεξουαλικά προέρχονται από όλες τις αισθήσεις, όραση, ακοή, όσφρηση, αφή και γεύση, καθώς και από τις σκέψεις. Ο εγκέφαλος αποφασίζει αν τα ερεθίσματα είναι σεξουαλικά, χρησιμοποιώντας τη μνήμη, τους συνειρμούς και λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες.

Συνθήκες
Οι κατάλληλες συνθήκες είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Οι πιο κλασικές «κακές» συνθήκες που δυσχεραίνουν την επίτευξη στύσης είναι: α) Η παρουσία τρίτων προσώπων σε διπλανό δωμάτιο, π.χ. των παιδιών, δημιουργεί φόβο στους γονείς να μην «εκτεθούν» στα παιδιά τους. Β) το επιβεβλημένο σεξ συγκεκριμένη ημέρα, ίσως και ώρα. Συνηθισμένο παράδειγμα η προσπάθεια για τεκνοποίηση. Ο άνδρας δεν έχει πάντα διάθεση, ιδιαίτερα όταν η σύντροφος, χωρίς να έχει και η ίδια ερωτική διάθεση, απαιτεί σεξουαλική επαφή τις γόνιμες ημέρες του κύκλου. Γ) Σεξουαλικές επαφές με περιορισμό χρόνου και σε χώρο που δεν εξασφαλίζει ιδιωτικότητα, π.χ. σε εξωτερικούς χώρους. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν εξασφαλίζεται η απαιτούμενη συναισθηματική εγγύτητα, ενώ πολλά είναι τα ερεθίσματα διάσπασης της προσοχής λόγω του φόβου μη γίνουν αντιληπτοί.

Απουσία στρες κατά την επαφή
Το πιο συχνό από τα ψυχογενή αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας είναι το άγχος επίδοσης. Με τον όρο αυτό, αναφερόμαστε στο άγχος που δημιουργείται την ώρα της σεξουαλικής επαφής. Στην περίπτωση αυτή, ο άντρας αγχώνεται για το αν θα επιτύχει ικανοποιητική στύση, για το αν θα ικανοποιηθεί η σύντροφός του, για το τι θα σκεφτεί η σύντροφος για εκείνον (π.χ. μέγεθος πέους, ποιότητα στύσης, αξιολόγηση ως εραστή), παρόλο που τέτοιες σκέψεις δεν είναι συνήθεις από τις γυναίκες.

Ανατομία Πέους
Υπάρχουν Ουρολογικές παθήσεις που δυσχεραίνουν τη σεξουαλική επαφή για ανατομικούς λόγους. Η φίμωση είναι κλασική αιτία, όπου στην προσπάθεια να τραβηχτεί το δέρμα του πέους προς τα πίσω και να αποκαλυφθεί η βάλανος (κεφάλι) προκαλείται πόνος ή σε κάποιες περιπτώσεις είναι αδύνατο να γίνει λόγω ουλής στο δέρμα του πέους (πόσθη). Η αποκατάσταση του προβλήματος γίνεται είτε με λύση των συμφύσεων στα παιδιά, είτε με περιτομή, τη χειρουργική επέμβαση που γίνεται με τοπική αναισθησία και αφαιρείται το τελικό τμήμα του δέρματος του πέους (ακροποσθία). Οι κάμψεις του πέους, είτε είναι συγγενείς (δηλαδή ένας άνδρας γεννήθηκε έτσι), είτε όχι π.χ. μπορεί να οφείλονται στη νόσο του Peyronie (συνήθως μετά από τραυματισμό κατά την επαφή που σπάνια γίνεται αντιληπτός την ώρα εκείνη αλλά μήνες μετά όταν αρχίζει η κλίση με πόνο κατά τη στύση), το πέος έχει κλίση που μπορεί να ξεπεράσει και τις 90 μοίρες. Οι κλίσεις πάνω από 30 μοίρες συνήθως δυσχεραίνουν την επαφή και χρειάζεται χειρουργική αποκατάσταση με ειδικές τεχνικές ανάλογα με την περίπτωση.

Οι ορμόνες
Η τεστοστερόνη είναι το κύριο ανδρογόνο που ευθύνεται για την ερωτική επιθυμία και τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του άνδρα (τριχοφυΐα, ανάπτυξη γεννητικών οργάνων, χροιά φωνής, κατανομή λίπους, κ.α.). Επίσης παίζει ρόλο και στη στύση, μόνο όμως όταν τα επίπεδά της είναι παθολογικά. Η έλλειψή της σπάνια παρουσιάζεται στην παιδική ηλικία (πρωτοπαθής υπογοναδισμός), ενώ είναι συχνή σε άνδρες μετά την 5η δεκαετία (υπογοναδισμός όψιμης έναρξης). Η αντιμετώπιση και στις 2 περιπτώσεις έγκειται στη χορήγηση τεστοστερόνης, η οποία πρέπει πάντα να γίνεται με ένδειξη ειδικού ιατρού (π.χ. λήψη σε άνδρες με φυσιολογικά επίπεδα οδηγεί σταδιακά σε ατροφία των όρχεων και υπογονιμότητα).

Τα αγγεία του πέους
Η στύση είναι ένα αγγειακό φαινόμενο. Τα δύο σηραγγώδη σώματα, οι 2 κύλινδροι δηλαδή που γεμίζουν με αίμα για να επιτευχθεί στύση, έχουν στο κέντρο τους από μια αρτηρία που διακλαδίζεται σε πολλές μικρές αρτηρίες, τις ελικοειδείς αρτηρίες. Όταν ένα νευρικό ερέθισμα φτάσει στο πέος, οι αρτηρίες διαστέλλονται και αυξάνει η ροή αίματος μέσα από τις ελικοειδείς αρτηρίες στα σηραγγώδη σώματα. Έτσι, αυξάνεται η πίεση μέσα στα σηραγγώδη που πιέζουν το φλεβικό δίκτυο που τα περιβάλλει. Με την πίεση αυτή το φλεβικό δίκτυο κλείνει, και η αύξηση της πίεσης γίνεται ακόμη μεγαλύτερη, προκαλώντας σκληρή στύση. Τα γνωστά αίτια που φράσσουν τις αρτηρίες, – ότι είναι κακό για την καρδιά, είναι κακό και για τη στύση-, είναι αυτά που προκαλούν στένωση/απόφραξη πρώτα στις μικρές ελικοειδείς αρτηρίες και μετά στις μεγαλύτερες σηραγγώδεις αρτηρίες.

Η στύση είναι το βαρόμετρο της υγείας της καρδιάς
Η στύση αποτελεί το βαρόμετρο της καρδιακής λειτουργίας. Στους ασθενείς που υπέστησαν έμφραγμα μυοκαρδίου, διαπιστώθηκε ότι 2/3 είχαν πρόβλημα στύσης, αλλά μόλις 1/3 είχαν συμβουλευτεί Ουρολόγο για τη στυτική δυσλειτουργία. Αξιοσημείωτο είναι πως η αγγειακή στυτική δυσλειτουργία «χτυπά» 3 χρόνια νωρίτερα, προειδοποιώντας για το πρόβλημα της καρδιάς που έρχεται!

Κατάθλιψη
Η κατάθλιψη αυξάνει τις πιθανότητες για καρδιαγγειακό επεισόδιο. Από την άλλη, η κατάθλιψη –και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα- είναι γνωστό αίτιο στυτικής δυσλειτουργίας. Τέλος, τα καρδιαγγειακά νοσήματα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη στύση, ενώ συχνά οδηγούν στην κατάθλιψη που επιβαρύνεται και από την αδυναμία επίτευξης στύσης.

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης
Είναι γνωστή η σχέση της παχυσαρκίας με το μεταβολικό σύνδρομο αρχικά και το σακχαρώδη διαβήτη μετέπειτα. Το μεταβολικό σύνδρομο και πολύ περισσότερο ο σακχαρώδης διαβήτης προκαλούν προβλήματα στη στύση. Πάνω από 40% των διαβητικών θα παρουσιάσουν πρόβλημα, ενώ 10 χρόνια με σάκχαρο αρκούν για να προκαλέσουν σοβαρό πρόβλημα στη στύση. Αυτά βέβαια, όταν ο άνδρας αμελήσει το πρόβλημα γιατί και εδώ η πρόληψη σώζει τις στύσεις.

Φάρμακα, Ακτινοβολία, Χειρουργικές Επεμβάσεις
Πολλές κατηγορίες φαρμάκων έχουν ως ανεπιθύμητη ενέργεια τη στυτική δυσλειτουργία. Κύριες κατηγορίες είναι τα διουρητικά, πολλά αντιυπερτασικά (όπως οι β-ανταγωνιστές), τα αντικαταθλιπτικά (αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης) και τα αντιψυχωσικά. Επίσης, οι εξαρτησιογόνες ουσίες έχουν αρνητικές επιπτώσεις, στη χρόνια χρήση. Τέλος, οι χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή της πυέλου από όπου παίρνουν αγγεία και νεύρα του πέους έχουν επίσης ως συνέπεια τη στυτική δυσλειτουργία. Ιδιαίτερα η πιο συχνή από αυτές, η ριζική προστατεκτομή για καρκίνο προστάτη συνοδεύεται σε μεγάλα ποσοστά από προβλήματα στη στύση, ανεξάρτητα από τη χειρουργική μέθοδο με την οποία γίνεται (ανοικτή, λαπαροσκοπική, ρομποτική).