Προϊόντα που ωφελούν το γαστρεντερικό σύστημα λειτουργούν επίσης σαν «ασπίδα» ενάντια στα προβλήματα ύπνου και στο στρες. Στην κάπως παράδοξη αυτή διαπίστωση κατέληξαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ, παρουσιάζοντας τα ευρήματά τους στην επιθεώρηση Frontiers in Behavioral Neuroscience.
Αρκετές μελέτες στο παρελθόν έχουν εξετάσει τα οφέλη που έχουν τα προβιοτικά όχι μόνο για το γαστρεντερικό σύστημα αλλά και για άλλες πτυχές της ανθρώπινης υγείας. Τα προβιοτικά είναι «καλά» βακτήρια που βρίσκονται σε διάφορα προϊόντα ζύμωσης, όπως γιαούρτια, και σε συμπληρώματα διατροφής. Τώρα, οι Αμερικανοί ερευνητές μελέτησαν για πρώτη φορά πώς τα πρεβιοτικά –μια κατηγορία φυτικών ινών που αποτελούν τροφή για τα προβιοτικά βακτήρια– επιδρούν στην υγεία, καταλήγοντας πως βελτιώνουν τον ύπνο και μετριάζουν τον βιολογικό αντίκτυπο του στρες.
«Διαπιστώσαμε ότι τα πρεβιοτικά στη διατροφή βελτιώνουν τον ύπνο μη REM (ύπνος μη γρήγορων κινήσεων των ματιών) αλλά και τον ύπνο REM μετά από ένα στρεσογόνο συμβάν» δήλωσε ο Ρόμπερτ Τόμσον, ο βασικός συντάκτης της μελέτης, σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα.
Τα πρεβιοτικά βρίσκονται σε τροφές όπως η πικραλίδα, η αγκινάρα, το σκόρδο, το κρεμμύδι, τα σπαράγγια και το πράσο.
Όταν τα προβιοτικά αφομοιώνουν τα πρεβιοτικά πολλαπλασιάζονται και απελευθερώνουν μεταβολικά υποπροϊόντα. Παλαιότερες μελέτες έχουν υποδείξει ότι αυτά τα υποπροϊόντα επηρεάζουν την εγκεφαλική λειτουργία. Προκειμένου να ερευνήσουν περαιτέρω αυτήν την επίδραση, οι ερευνητές έδωσαν σε ποντίκια είτε τροφή με πριοβιοτικά είτε, για λόγους σύγκρισης, τροφή χωρίς πρεβιοτικά και παρακολούθησαν στη συνέχεια τη θερμοκρασία σώματος, την εντερική μικροχλωρίδα και τον κύκλο του ύπνου τους.
Διαπιστώθηκε ότι τα πειραματόζωα που είχαν λάβει πρεβιοτικά περνούσαν περισσότερο χρόνο στο στάδιο μη REM του ύπνου, κατά το οποίο ο ύπνος είναι ξεκούραστος και αναζωογονητικός, συγκριτικά με τα πειραματόζωα που δεν έλαβαν πρεβιοτικά. Επίσης, ακόμη κι όταν τα ποντίκια εκτέθηκαν σε κάποιο στρεσογόνο ερέθισμα, όσα είχαν λάβει πρεβιοτικά πέρασαν περισσότερο χρόνο στο στάδιο REM του ύπνου. Ο ύπνος REM θεωρείται πως παίζει καίριο ρόλο στην αντιμετώπιση του στρες, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που περνούν αρκετό χρόνο στο στάδιο REM του ύπνου μετά από ένα τραυματικό γεγονός είναι λιγότερο πιθανό να εκδηλώσουν μετατραυματικό στρες.
Επίσης, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το στρες μειώνει την ποικιλία βακτηρίων στο έντερο και εμποδίζει προσωρινά τις φυσιολογικές διακυμάνσεις στη θερμοκρασία του σώματος. Ωστόσο, τα ποντίκια που είχαν καταναλώσει πρεβιοτικά φάνηκε να είναι προστατευμένα από τέτοιες αρνητικές επιδράσεις, αφού η μικροχλωρίδα του εντέρου τους παρέμεινε ποικιλόμορφη και παρατηρήθηκαν διακυμάνσεις στη θερμοκρασία του σώματός τους ακόμη και μετά από την έκθεση στο στρεσογόνο ερέθισμα.
«Δεδομένου ότι ο επαρκής ύπνος μη REM και η σωστή διατροφή επηρεάζουν την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου αλλά και ότι τα προβλήματα ύπνου είναι εξαιρετικά συχνό φαινόμενο, είναι πιθανό μια διατροφή πλούσια σε πρεβιοτικά να μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο, να υποστηρίξει τη μικροχλωρίδα του εντέρου και να προωθήσει στο μέγιστο βαθμό την εγκεφαλική αλλά και την ψυχική υγεία» γράφουν οι ερευνητές στη μελέτη τους.